Σημαντικοί Έλληνες
Ο κορυφαίος εν ζωή συγγραφέας στη Σουηδία
Ο κορυφαίος εν ζωή συγγραφέας στη Σουηδία
Ο Θοδωρής Καλλιφατίδης είναι μυθιστοριογράφος, ποιητής, δοκιμιογράφος, θεατρικός συγγραφέας, σεναριογράφος και σκηνοθέτης. Έχει χαρακτηριστεί ως ο κορυφαίος εν ζωή συγγραφέας στη Σουηδία και ένας από τους μεγαλύτερους Σουηδούς διανοούμενους. Διετέλεσε Διευθυντής της Σουηδικής Τηλεόρασης και το 1995 το σουηδικό κράτος του ανέθεσε την εκφώνηση του πανηγυρικού λόγου της εθνικής του εορτής.
Γεννήθηκε στους Μολάους της Λακωνίας το 1938. Ο πατέρας του, Δημήτριος Καλλιφατίδης, ήταν δάσκαλος με καταγωγή από τον Πόντο, ενώ η μητέρα του, Αντωνία Κυριαζάκου καταγόταν από τους Μολάους. Ο Εμφύλιος θα αναγκάσει την οικογένειά του να εγκαταλείψει τους Μολάους για να εγκατασταθεί στην Αθήνα το 1946, όπου φοίτησε στο 5ο γυμνάσιο αρρένων. Στη συνέχεια, σπούδασε στη δραματική σχολή του Θεάτρου Τέχνης του Καρόλου Κουν. Αφού εκπλήρωσε τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις, το 1964 μετανάστευσε στη Σουηδία, όπου μέχρι σήμερα διαμένει.
Αρχικά συνάντησε πολλές δυσκολίες και για να επιβιώσει έκανε και διάφορες δουλειές. Όπως έχει αναφέρει χαρακτηριστικά: «Και εγώ στη Σουηδία είμαι ξένος εδώ και 47 χρόνια (…). Όταν κάποτε με απέλυσαν από εκεί που έπλενα πιάτα με την κατηγορία ότι είχα κλέψει κάτι από το ταμείο (δεν μου είχε περάσει καν από το μυαλό), διαπίστωσα προς μεγάλη μου έκπληξη ότι δεν υπήρξε έστω ένας να πει “μα καλά, πώς είστε τόσο βέβαιοι ότι αυτός είναι ο κλέφτης;”. Η απάντηση ήταν απλή. Δεν ήταν τόσο το ότι ήμουν ξένος αλλά το ότι ήμουν ο μόνος πιο ξένος, γιατί μόλις είχα αρχίσει να δουλεύω. Οι άλλοι είχαν τακτοποιηθεί κάπως, είχαν κάνει φιλίες κτλ. Εγώ, που μπήκα τελευταίος στη δουλειά, αυτομάτως ήμουν και ο ένοχος».
Έξι χρόνια μετά την άφιξή του στη Σουηδία είχει μάθει τα Σουηδικά τόσο καλά ώστε εκδίδει τα πρώτα του βιβλία στη σουηδική γλώσσα, που αγκαλιάστηκαν θερμά από το αναγνωστικό κοινό και δημιούργησαν αίσθηση. Έκτοτε έχει εκδώσει 40 βιβλία στα Σουηδικά, δεκαοκτώ από τα οποία κυκλοφορούν και στα Ελληνικά. Τελευταίο είναι το αυτοβιογραφικό «Μια Ζωή ακόμα», το οποίο κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 2016 από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη.
Σπούδασε από το 1969 ως το 1972 φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, όπου αργότερα έγινε καθηγητής. Από το 1972 ως το 1976 υπήρξε διευθυντής του λογοτεχνικού περιοδικού Bonniers Litterära Magasin.
Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε στα 1969 με μια ποιητική συλλογή, έγινε όμως γνωστός μέσα από τα μυθιστορήματά του. Τα πρώτα πεζογραφήματά του τα έχει γράψει στα σουηδικά (1980 Αγάπη, 1981 Δούλοι κι αφέντες, 1987 Ο έκπτωτος άγγελος κ.ά.), ενώ αργότερα έγραψε κάποια έργα πρώτα στα ελληνικά (1994 Τιμάνδρα, 1997, Ποια είναι η Γαβριέλα Όρλοβα, 1998 Οι εφτά ώρες στον Παράδεισο κ.ά.). Έχει εκδώσει μυθιστορήματα, ποιητικές συλλογές, ταξιδιωτικά δοκίμια, θεατρικά έργα. Έχει γράψει σενάρια για τον κινηματογράφο (ανάμεσά τους το Με λένε Στέλιο, μεταφορά μυθιστορήματός του) και έχει σκηνοθετήσει την ταινία Kärleken (1980). Έχει επίσης μεταφράσει Έλληνες συγγραφείς στα σουηδικά και το αντίστροφο.
Στα έργα του περιγράφει τις συνθήκες ζωής των μεταναστών στη Σουηδία αλλά και μέσα από αυτοβιογραφικά στοιχεία αναφέρεται στη ζωή στην Ελλάδα τις δεκαετίες του ’30 και του ’40, συχνά με σατιρικό τρόπο. Σε άλλα μυθιστορήματά του η αφήγηση είναι πολυεστιακή (προσεγγίζει δηλαδή το θέμα του μέσα από διαφορετικές οπτικές γωνίες και πρόσωπα) και έχει μια φιλοσοφική διάθεση και διάσταση.
Έχει τιμηθεί με σημαντικά διεθνή βραβεία για το έργο του, όπως το Μέγα Βραβείο Μυθιστορήματος στη Σουηδία (1981), το Βραβείο Σουηδικής Ακαδημίας (1989), το Βραβείο Τιμής της Στοκχόλμης (1992) και το Ελληνικό Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας-Βιογραφίας-Χρονικού και ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας (2013), ενώ τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε πάνω από 20 γλώσσες.
____________
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου